پایان نامه نقش زن در اعتلای فرهنگ مهدویت

نام محصول: پایان نامه نقش زن در اعتلای فرهنگ مهدویت

فرمت : word

تعداد صفحات : 91

زبان : فارسی

دانشگاه آزاد اسلامی

سال گردآوری : 94

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی،نقش زن در اعتلای فرهنگ مهدویت می باشد.زنان درسنگرهای اجتماعی و فرهنگی وسیاسی می توانند عملکرد وپیامدهای عظیم وامیدبخشی داشته باشند.یکی از این حوزه ها،حوزه فرهنگی است.درمسأله فرهنگ نیز،امروزه مقوله مهدویت دارای ارزش خاصی است.ترویج واعتلای فرهنگ مهدویت توسط زنان به عنوان یکی از اجزای جامعه دینی، سبب خودباوری وبالندگی ومحکم شدن پایه های اصول وفرهنگ اسلامی می گردد.درفصل اول این پژوهش،به مقدمات کلی پژوهش می پردازیم.در فصل دوم به فرهنگ مهدویت وراههای توسعه آن خواهیم پرداخت ودرفصل سوم ارزش های دین باورانه زنان وعملکردهای فعالانه آن ها رابررسی ودرفصل چهارم نقش این عملکردها را در توسعه وگسترش فرهنگ مهدوی بحث می شود.پژوهش حاضر ازنوع توصیفی-تحلیلی است وبرپایه مطالعات کتابخانه ای انجام شده است.یافته ها حاکی از آن است که زنان در سطح جامعه با فرهنگ زدایی از فرهنگ بیگانه وترویج فرهنگ اسلامی ورعایت اخلاق وامربه معروف ونهی از منکروفراگیری علم ومسئولیت پذیری ومشارکت وشوهرداری وفرزند پروری مناسب،می توانند در اعتلای فرهنگ مهدویت،نقش قابل ملاحظه ای را ایفا کنند.

عمده&zwnj ترین نقش&zwnj آفرینی&zwnj های زن منتظر، منتظرپروری است. بدین جهت، اولین گام برای تربیت نسل ولایی، انتخاب همسری ولایت&zwnj مدار است که در آینده بتواند پدری موفق در تربیت نسل دوستدار ولایت باشد.تربیت نسل مهدوی از جمله دغدغه&zwnj های والدین ولایت&zwnj مدار، از جمله زن منتظر، به عنوان متولی اصلی تربیت است. در سده&zwnj ی اخیر، کاهش کارآمدی خانواده و هجوم فرهنگ غربی، والدین را برای تربیت مهدوی با چالش&zwnj هایی جدی مواجه نموده است. همه&zwnj ی این عوامل ضرورت اجتناب&zwnj ناپذیر اهتمام همراه با بینش و بصیرت برای تقویت بنیان&zwnj های اعتقادی مهدی&zwnj باوری و مهدی&zwnj یاوری را می&zwnj طلبد.

کلمات کلیدی:زن،فرهنگ مهدویت،جامعه دینی،ظهور،انتظار.

مقدمه

همه انسان&zwnj ها در برابر امام عصرِ خود مسئول هستند و برای زمینه&zwnj سازی ظهور آن حضرت وظایفی را بر عهده دارند. زنان علاوه بر نقش عمومی که همه انسان&zwnj ها عهده&zwnj دار هستند، می&zwnj توانند در مواردی به طور خاص ایفای نقش نموده و زمینه&zwnj های ظهور را فراهم نمایند و این مسئله، اهمیت نقش زنان را در زمینه&zwnj سازی ظهور روشن می&zwnj نماید. برای دست&zwnj یابی به این مهم، شناخت جایگاه زن در ابعاد مختلف لازم است تا بتوان در پرتو آن به چگونگی تأثیرگذاری زن در ابعاد گوناگون پرداخت.

زن در دنیاى امروز به نوعى دیگر به جاهلیت جاهلان بازگشته و با عناوینى فریبنده چون همتایى با مرد، آزادى و حق انتخاب و بهره&rlm مندى از حقوق بشر و... کارگرى ارزان و ملعبه&rlm اى بى هدف براى مردان و سیاست مداران گردیده و از انسانیت خویش فاصله&rlm ى بسیار گرفته است. زن متمدن امروز اگر به منصب و مقامى دست یازد، باز ملعبه سردمداران و حاکمان سیاست پیشه است. شخصیت و عفت زن امروز در هیچ مرحله&rlm اى و با هر مقامى مصون از دست برد شیاطین و سوء استفاده&rlm ى آنان نیست.

با انحطاط زنان، خانواده نیز از هم گسیخته و ریشه اجتماع در حال پوسیدن و سقوط است. پس انقلابى بسان انقلاب رسول اللَّه (صلی الله علیه و آله) لازم است، تا انسان را و بالاخص زن را به مقام انسانیتش بازگردانیده و به تعالى و ترقى واقعى و حقیقى برساند.شیعه از زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله) به وعده&rlm هاى ایشان و قرآن یقین داشته و همواره چشم انتظار این انقلاب بوده و هست. انقلابى که کل دنیا را دگرگون مى&rlm نماید و در پى آن، موقعیت زن غیر از موقعیت و انحطاط او در این زمان خواهد بود.

پیامبر (صلی الله علیه و آله) زن را که در دوران جاهلیت، انسان محسوب نمى&rlm گشت و از هرگونه حقوق انسانى محروم بود حیاتى جدید بخشید و او را انسانى مشابه مرد که داراى حقوق و مزایایى بر عهده ی مرد دارد، معرفى نمود.

لکن در گذر زمان، نه تنها در جوامع غیر اسلامى، که در جوامع اسلامى نیز بار دیگر به نوعى زن از حقوق انسانى&rlm اش محروم گشته، برخى او را در کنج خانه زندان کرده و از تعالى و ترقى فکرى و فرهنگى و اقتصادى و... باز مى&rlm دارند و عده&rlm اى او را از خانه و خانواده جدا ساخته و به پشت فرمان ماشین و هواپیما و عمق معدن&rlm ها و پشت دستگاه&rlm هاى کارخانه&rlm ها فرستاده&rlm اند و دیگرى به نوعى دیگر و... .

امام باقر علیه السلام می فرمایند: « در زمان حکومت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف به همه مردم حکمت و علم بیاموزند؛ تا آن جا که زنان در خانه ها با کتاب خدا و سنت پیامبر اکرم صل الله علیه و آله وسلم قضاوت می کنند»

انقلاب جهانى موعود (عج)، چنان که از وعده&rlm ها و نامش هویداست، تحول عظیمى را در جهان ایجاد خواهد نمود و کل عالم را در زیر پرچم اسلام واقعى و تعالیم حیات بخش آن قرار خواهد داد. که در پى آن، جامعه ی زنان نیز از این تحول عظیم مستثنا نبوده و به جایگاه واقعى خویش برگردانده خواهد شد.

قضاوت و علم ما نسبت به حوادث آن زمان برگرفته از روایات موجود در زمینه ی مهدویت و قرائن و شواهد تاریخى از صدر اسلام است.از جهاتى مى&rlm توان تحولات ایران و جهان پس از قیام اسلامى امام خمینى (ره) و تحولات چشمگیر جامعه ی زنان در ایران پس از استقرار جمهورى اسلامى را، نمونه&rlm اى کوچک و ضعیف از تحولات جهان و جامعه ی زنان پس از انقلاب جهانى حضرت مهدى (عج) دانست.

روایاتی که بیانگر حضور 50 زن در بین یاران اصلی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف می باشد:امام باقر علیه السلام می فرمایند: « به خدا قسم سیصد و سیزده نفر می آیند، که پنجاه نفر از این عده زن هستند.» (بحارالانوار، ج 52، ص223، حدیث 87)

در روایات 313 نفر را دستیاران و حکام حضرت معرفی می کنند: آنان وزیران اویند که از جانب او سنگینی بار حکومت را بر دوش می کشند» و « هُم النُّجَبَاءِ وَ الْقُضَاةُ و َالْحُکَّام وَ الْفُقَهَاء فِی الدِّین» . « آنان برترین ها، قاضیان، حاکمان و فقیهان در دین اند.» (معجم احادیث الامام المهدی، ج5، ص37)

امام باقر علیه السلام می فرمایند: « در زمان حکومت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف به همه مردم حکمت و علم بیاموزند؛ تا آن جا که زنان در خانه ها با کتاب خدا و سنت پیامبر اکرم صل الله علیه و آله وسلم قضاوت می کنند.» (الغیبة نعمانی، ص239)روایاتی که حضور 400 زن آسمانی را در حکومت حضرت مهدی (عج) مطرح می کنند:از پیامبر اکرم صل الله علیه و آله وسلم نقل شده است: « عیسی بن مریم به همراه هشتصد مرد و چهارصد زن از بهترین و شایسته ترین افراد، روی زمین خواهد آمد.» (معجم احادیث الامام المهدی، ج5، ص515)

امام صادق علیه السلام به مفضل بن عمر فرمودند: « همراه حضرت قائم علیه السلام سیزده زن هستند.... گفتم: آن سیزده نفر را نام ببرید. فرمود: قنوا دختر رشید، امّ ایمن، حبابه والبیه، سمیه مادر عمار یاسر، زبیده، ام خالد احمیه، امّ سعید حنفیّه، صیانه ماشطه و ام خالد جهنّبیه» (اثباة الهداة، ج7، صص150-171)این افراد هر کدام در جهتی و عمدتاً در جهاد با دشمنان خدا از خود شایستگی هایی نشان داده اند. برخی از آنان مانند صیانه، مادر چند شهید بوده است و خود نیز با وضعی جانسوز به شهادت رسید. (منهاج الدموع، ص93)

برخی چون سمیّه در راه دفاع از عقیده ی خود سخت ترین شکنجه ها را تحمل کرده و تا پای جان از عقیده ی خود دفاع کرده اند. (سفینة البحار، ج4، ص303) برخی نیز به خاطر پاکی و شایستگی هایی که در وجود خود داشته اند افتخار مصاحبت با پیامبر اکرم صل الله علیه و آله وسلم و امامان معصوم علیهم السلام را در کارنامه ی خود دارند و مورد عنایات ویژه ی معصومان علیهم السلام قرار گرفته اند و ثابت کرده اند که در حکومت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف نیز می توانند نقش آفرینی نمایند.همه انسان&zwnj ها در برابر امام عصرِ خود مسئول هستند و برای زمینه&zwnj سازی ظهور آن حضرت وظایفی را بر عهده دارند. زنان علاوه بر نقش عمومی که همه انسان&zwnj ها عهده&zwnj دار هستند، می&zwnj توانند در مواردی به طور خاص ایفای نقش نموده و زمینه&zwnj های ظهور را فراهم نمایند و این مسئله، اهمیت نقش زنان را در زمینه&zwnj سازی ظهور روشن می&zwnj نماید.با توجه به روایاتی که بیان گر حضور زنان در حکومت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف می باشد، نقش زنان را در موارد زیر می توان جستجو کرد:

نمایندگی از جانب جامعه زنان در حکومت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، انجام فعالیت های فرهنگی و پاسخ گویی به مسائل شرعی بانوان، مدیریت و برنامه ریزی، پیام رسانی و برحذر داشتن مردم از فرهنگ شیطانی دجال، (کنزالعمال، ج14، ص602) مداوای زخمی ها و پرستاری از بیماران، رساندن مهمات و آب و غذا به رزمندگان، تشویق رزمندگان برای عزیمت به جبهه و تشویق آن ها در صحنه نبرد و روحیه بخشیدن به رزمندگان و....

از آن جا که یکی از مهم ترین راه&zwnj های نقش آفرینی ایجاد الگوهای رفتاری است، این زنان می توانند برای بانوان عصر ما اسوه و الگوی رفتاری باشند. بانوان منتظر، نظیر دوران انقلاب و دفاع مقدس؛ می توانند با کسب ویژگی های بارز این بانوان سرافراز، خود را به قافله ی یاران حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف نزدیک نمایند.با مطالعه ی زندگی این بانوان نمونه به نکات مهم و ویژگی های بارزی برخورد می کنیم؛ مانند:

ایمان و عشق به خدا، امام شناسی و معرفت نسبت به حجت خدا، تولی و تبری، شهادت طلبی، صبر و استقامت در راه خدا، گذشتن از جان و مال و اولاد برای حفظ دین، عبادت و بندگی خالصانه خدا، آموختن احکام شرعی و آشنایی با مسائل حلال و حرام، انجام امور عام المنفعه و گره گشایی از کار مردم، ارتباط با قرآن کریم، تربیت فرزندان صالح.

بیان مساله

زنان مانند دیگر افراد جامعه میتوانند در جامعه نقش داشته و در صحنههای سیاسی و اجتماعی حضور فعال داشته باشند. امروزه در جمهوری اسلامی ایران زنان در تعیین سرنوشت جامعه تاثیر گذار بوده و با پذیرش بخشی از مسئولیتها حضور خویش را در صحنههای مختلف پررنگ نمودهاند. از سوی دیگر زنان میتوانند با انجام وظایف دوران غیبت، زمینه ظهور امام زمان(ع) را فراهم کنند.نقش زنان در هنگام ظهور و بعد از آن

نقش زنان در هنگام ظهور حضرت و تشکیل حکومت او نیز بنیادی است.روایات درباره تعداد زنان و چگونگی نقش آفرینی آنان اختلاف دارند.

در بعضی روایات آمده است که برخی زنان مانند مردان اولین کسانی هستند که گرد امام جمع شده و باحضرت بیعت میکنند. امام باقر(ع) فرمود: سوگند به خدا! سیصد و اندی نفر بدون وعده پیشین گرد میآیند و میان آنها پنجاه زن است.

بعضی روایات دیگر تعداد زنانی که امام را در قیام علیه مخالفان کمک میکنند، هفت هزار و هشتصد نفر ذکر کردهاند. در یکی از متون تاریخی میخوانیم: تعداد مؤمنان به هنگام خروج دجال، دوازده هزار مرد و هفت هزار و هفتصد یا هشتصد زن هستند.

برپایه بعضی روایات نقش زنان در زمان حضور به نقش زنان در زمان پیامبر(ص) تشبیه شده است. در بعضی روایات دیگر تصریح شده است که زنان در بخش درمان و بهداشت مشغول فعالیت هستند. امام صادق(ع) فرمود: همراه حضرت سیزده زن هستند..زخمیها را مداوا میکنند و از بیماران پرستاری مینمایند؛ هم چنان که همراه رسول خدا بودند. در بعضی روایات دیگر حتی اسامی تعدادی از زنان بیان شده است که در حکومت و قیام امام زمان(ع) نقش می آفرینند.از بعضی روایات دیگر میتوان استفاده نمود که تعدادی از زنان از مدیران و کارگزاران حکومت امام زمان خواهند بود. این مطلب را از آن دسته روایات میتوان استفاده کرد که تعداد یاران امام زمان(ع) را بیان میکنند.

برخی از این روایات تعداد یاران امام زمان(عج) را 313 و برخی بیشتر از آن ذکر کردهاند که در توجیه و جمع این روایات گفته شده تعداد 313 نفر هسته اصلی و مرکزی یاران امام زمان میباشند.حال که میان 313 تن از یاران حضرت (که کارگزاران و مدیران حضرت میباشند) پنجاه زن وجود دارند، به این نتیجه میرسیم که زنان در پستهای مدیریتی فعالانه نقش خواهند داشت.

. بنابراین نقش زنان قبل از ظهور در زمینه سازی ظهور امام و حضور در صحنههای سیاسی و اجتماعی جلوه می کند.

کسب آگاهی هر چه بیشتر، ایجاد آمادگی در خود و دیگران، تربیت فرزندان و آشنا نمودن آنها با حضرت مهدی(ع) و ایجاد عشق و شور در آنها، بخشی از این نقش مهم میباشد.

اهمیت و ضرورت تحقیق

یکی از عرصه­ های مهم و در عین حال، نیازمند فراهم سازی زمینه ­ های مطالعه و تحقیق در حوزه مهدویت پژوهی، بررسی مسائل مرتبط با زنان در فرهنگ مهدوی است. زنان، بخش عمده یک جامعه را تشکیل داده و با توجه به نقش های خاص­ شان در عرصه خانواده و جامعه، توجه به آنان در هر گونه برنامه ریزی ترویج فرهنگ مهدوی، لازم و ضروری است. با توجه به نقش تربیتی و مادری زنان، کلید یک جامعه مهدوی پویا و مؤثر در دستان زنان است. سخن رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، حضرت امام خمینی رحمه الله علیه در تأکید بر نقش انسان ساز زنان، بیانی شیوا و رسا از این نکته است: « از دامن زن مرد به معراج می­ رود.

اینک که در چشم اندازهای جهانی ظهور منجی؛ جهان، منتظر رقم خوردن چنین لحظه تاریخی است، ضرورت دارد تا در مجامع علمی و به تبع آن در عرصه­ اجتماعی، مکانیسم ها و جایگاه و نقش زنان در ارتباط با این امر مهم، با اتقان و شفافیت علمی کافی مورد بحث و بررسی قرار گیرد. متأسفانه، حوزة مطالعات زن و مهدویت، از جمله عرصه ­ های مطالعه و تحقیق است که مورد توجه جدی عالمان و کارشناسان قرار نگرفته است. به رغم وجود میراث گرانسنگ دینی و آثار ارزش مند علمای گذشته در فراهم سازی زیرساخت های لازم برای مطالعه و تحقیق در این زمینه، جامعه علمی ما اقدام جدی در این زمینه انجام نداده است. هنوز بسیاری از عرصه­ های مطالعاتی مهدویت از جمله حوزه زن و مهدویت، به خوبی مورد غور و تفکر قرار نگرفته است.

بدون تردید اصول معارف مهدوی در ارتباط با زنان در منابع دینی ما وجود دارد. اما نکته حائز اهمیت در این زمینه، تبیین روزآمد این معارف است. رشد و گسترش علوم انسانی در عرصه­ های مختلف، کمک های شایانی به درک عمیقتر معارف دینی در این زمینه نموده است. امروزه به مدد بهره­ گیری از این علوم، می­ توان بسیاری از معارف را که در لسانِ روایات، به صورت اشاره و اختصار بیان شده است، تبیین مجدد نموده و بسط داد. رشد و گسترش علوم تربیتی، روان شناسی، جامعه شناسی، فلسفه اخلاق، مدیریت، علوم سیاسی و بسیاری از علوم دیگر که امروز؛ در فرایند نهضت نرم افزاری و تولید علم نمایی از جامعیت حوزه­ ها و مراکز علمی ما نوید می­ دهد، بر عالمان هر کدام از این حوزه­ ه ای مطالعاتی ملزم می­ دارد تا با تأمل مجدد در لسان و تعابیر دینی و به ویژه معارف گهر بار اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام، آنها را به صورت روزآمد به جامعه دینی ارائه نماید. بدون تردید حوزه معارف زن و مهدویت نیز، یکی از این حوزه­ هاست.

لینک منبع و پست :http://campiran.ir/project-101021-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d9%86%d9%82%d8%b4-%d8%b2%d9%86-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d8%b9%d8%aa%d9%84%d8%a7%db%8c-%d9%81%d8%b1%d9%87%d9%86%da%af-%d9%85%d9%87/